«Στόχος μας από την πρώτη στιγμή ήταν και είναι να αρχίσει η καταβολή των ενισχύσεων σε χρόνους που δεν συγκρίνονται με το παρελθόν», τονίζει στα «Π» ο υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Τριαντόπουλος, την ώρα που τα κρατικά κλιμάκια προχωρούν σε χιλιάδες αυτοψίες και καταγραφές ζημιών στη Θεσσαλία. Παράλληλα, αναλύει το νέο πλαίσιο για την κρατική αρωγή, ενώ υπερθεματίζει την ανάγκη για έργα με νέες προδιαγραφές που θα ανταποκρίνονται στις πιέσεις της κλιματικής κρίσης.
Ποιο είναι το συνολικό ποσό που θα δοθεί για αποζημιώσεις στους πλημμυροπαθείς της Θεσσαλίας και πόσο γρήγορα θα δουν τα χρήματα αυτά στους λογαριασμούς τους;
Το ακραίο καιρικό φαινόμενο που έπληξε τη Θεσσαλία, αλλά και περιοχές της Στερεάς Ελλάδας, ήταν πρωτοφανές. Δεν έχει προηγούμενο.
Η κλιματική κρίση, αυτή η νέα δυσμενής πραγματικότητα, έχει μεταβάλει όλα τα δεδομένα.
Μέχρι πριν λίγες ημέρες, στη Θεσσαλία αναφερόμασταν στον Μεσογειακό Κυκλώνα «Ιανό» ως μια από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές της περιοχής.
Τουλάχιστον των ημερών μας.
Το ακραίο φαινόμενο των προηγούμενων ημερών ήταν πολλαπλάσιο σε σφοδρότητα, αλλά και έκταση σε σχέση με τον «Ιανό».
Αντίστοιχες και οι δυσμενείς επιπτώσεις, με ανθρώπινες απώλειες δυστυχώς, που μας θλίβει όλους μας.
Ακόμα, φυσικά, δεν μπορούμε με ασφάλεια να προσδιορίσουμε τη δημοσιονομική επίπτωση της αποκατάστασης και στήριξης της περιοχής.
Αν λάβουμε υπόψη ότι η δημοσιονομική επίπτωση από τη διαχείριση του «Ιανού» έφτασε τα 750 εκατ. ευρώ, καταλαβαίνετε ότι η δημοσιονομική επίπτωση από τη στήριξη και αποκατάσταση των περιοχών που επλήγησαν από τον “Daniel” θα είναι κατά πολύ υψηλότερη.
Όσον αφορά τους πλημμυροπαθείς, όπως γνωρίζετε από τη Δευτέρα άνοιξε η πλατφόρμα της πρώτης αρωγής, arogi.gov.gr, ενώ από την πρώτη στιγμή ξεκίνησαν και οι αυτοψίες από τα κλιμάκια μας.
Μόλις στις πρώτες τέσσερεις ημέρες, έγιναν περισσότερες από 8.000 αιτήσεις στις πλατφόρμα, με τη ροή να συνεχίζεται.
Και μέσα σε λιγότερο από μια εβδομάδα πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 7.500 αυτοψίες και καταγραφές.
Με το έργο να συνεχίζεται προς όλες τις περιοχές, ενώ λάβαμε ειδική μέριμνα για να προχωρήσουν οι καταβολές της ενίσχυσης για την οικοσκευή και τις πρώτες ανάγκες, ύψους 6.600 ευρώ, αυτοματοποιημένα για τις περιοχές που πλημμύρισαν περισσότερο.
Στόχος μας, από την πρώτη στιγμή, ήταν και είναι να αρχίσει η καταβολή των ενισχύσεων σε χρόνους που δεν συγκρίνονται με το παρελθόν.
Και δουλεύουμε εντατικά προς αυτή την κατεύθυνση.
Έχουμε καταφέρει να διαμορφώσουμε μια νέα διαδικασία, που όλο την εξελίσσουμε, για να πηγαίνει η αρωγή του κράτους σε αυτούς που την έχουν ανάγκη.
Η χώρα μας έχει πικρή εμπειρία από πόρους για αποζημιώσεις σε φυσικές καταστροφές, όπως για παράδειγμα το Ταμείο Μολυβιάτη για την Ηλεία που κάπου χάθηκε στην πορεία… Πώς θα διασφαλίσετε ότι όλοι οι πόροι θα φτάσουν έγκαιρα και σε αυτούς που τους έχουν πραγματικά ανάγκη;
Τα τελευταία χρόνια η Κυβέρνηση έχει σχεδιάσει και υλοποιήσει μια νέα στρατηγική για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, με σκοπό την προσαρμογή στα νέα δεδομένα της κλιματικής κρίσης.
Διαμορφώθηκε ένα νέο θεσμικό πλαίσιο, αυτό της κρατικής αρωγής, το οποίο εστιάζει στη στήριξη και την αποκατάσταση των περιοχών που πλήττονται από φυσικές καταστροφές.
Ένα πλαίσιο που λειτουργεί συντονισμένα κάτω από την Κυβερνητική Επιτροπή Κρατικής Αρωγής και με ορισμένους πόρους κάθε χρονιά προς αξιοποίηση.
Και στόχο η στήριξη να φτάνει όσο πιο γρήγορα γίνεται σε αυτούς που την δικαιούνται, με όσο δυνατόν λιγότερη γραφειοκρατία.
Για αυτό και η διαδικασία εδράζεται στις αυτοψίες, η πλατφόρμα βασίζεται στο ψηφιακό σύστημα και τα δεδομένα της ΑΑΔΕ, και όλα προχωρούν μετά από διασταυρώσεις, αλλά και ελέγχους.
Έχουμε καταφέρει, μάλιστα, να εντοπίσουμε περιπτώσεις που πήγαν να παραπλανήσουν τη διαδικασία, ακολουθώντας τον δρόμο της Δικαιοσύνης.
Συνεπώς, έχουμε καταφέρει να διαμορφώσουμε μια νέα διαδικασία, που όλο την εξελίσσουμε, για να πηγαίνει η αρωγή του κράτους σε αυτούς που την έχουν ανάγκη.
Αρκούν οι αποζημιώσεις ή πρέπει να επισκευαστούν ή ανοικοδομηθούν τα κτίρια με νέες, διαφορετικές προδιαγραφές;
Στα πλημμυρικά φαινόμενα, η εμπειρία μέχρι τώρα έχει δείξει ότι δεν επηρεάζονται σε μεγάλη έκταση τα δομικά συστατικά και στοιχεία των κτιρίων.
Αυτό προκύπτει και από τις μέχρι τώρα αυτοψίες και καταγραφές των κλιμακίων της Γενικής Γραμματείας Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών και Κρατικής Αρωγής, όπου η συντριπτική πλειοψηφία των κτιρίων έχουν χαρακτηριστεί ως πράσινα, δηλαδή με ελαφρές βλάβες.
Το ζήτημα είναι, κυρίως, στην οικοσκευή.
Τα μόνα ζητήματα προκύπτουν σε κτίρια και κατοικίες που έχουν κτιστεί πριν αρκετές δεκαετίες, πριν τους νεότερους κανονισμούς οικοδόμησης.
Αυτό που μας προβληματίζει είναι οι περιπτώσεις των κατολισθητικών φαινομένων μετά από τέτοιες ακραίες πλημμυρικές πιέσεις.
Και έχουμε τέτοιες περιπτώσεις στους ορεινούς όγκους της Θεσσαλίας, δυστυχώς.
Και πρέπει να ανταποκριθούμε σε αυτές τις περιπτώσεις, ώστε να στηριχθούν οι πολίτες που επλήγησαν.
Προς αυτή την κατεύθυνση, προωθούμε σχετική διάταξη για να γίνει το σχήμα πιο απλό, αλλά και στοχευμένα πιο ουσιαστικό ως προς τη στήριξη.
Αυτή άλλωστε είναι και η φιλοσοφία της κρατικής αρωγής.
Όλοι μαζί θα εργαστούμε για να ορθοποδήσει η Θεσσαλία και επιστρέψει όσο πιο γρήγορα γίνεται στην πορεία ανάπτυξης που είχε όλα αυτά τα τελευταία χρόνια. Μπορούμε, πρέπει και θα το πετύχουμε.
Εκτός από μέλος της κυβέρνησης, είστε και βουλευτής Μαγνησίας. Είχαν γίνει στην περιοχή όλα τα αντιπλημμυρικά και συνοδά έργα που απαιτούντο;
Κοινός τόπος όλων θεωρώ πως είναι μια βασική παραδοχή.
Και αυτή η παραδοχή είναι ότι η κλιματική κρίση έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα σε όλες τις διαστάσεις, και σίγουρα και στις αντοχές των υποδομών.
Υποδομές που έχουν δημιουργηθεί πριν από δεκαετίες ή υποδομές που κατασκευάστηκαν με βάση τα δεδομένα άλλων κλιματολογικών συνθηκών, είναι εκτεθειμένες στις πιέσεις της κλιματικής κρίσης.
Πάντα, λοιπόν, ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο δοκιμάζει τις υποδομές.
Και όταν πρόκειται για ένα τέτοιο πρωτόγνωρο φαινόμενο, υπάρχουν υποδομές που δεν αντέχουν.
Όπως έγινε και στον «Ιανό», όπου υποδομές δεν άντεξαν και είχαμε έντονα πλημμυρικά φαινόμενα σε περιοχές όπως η Καρδίτσα, το Μουζάκι και αλλού.
Περιοχές στις οποίες έγιναν παρεμβάσεις θωράκισης και νέες υποδομές.
Στην περίπτωση του “Daniel”, είχαμε έντονα πλημμυρικά φαινόμενα σε άλλες περιοχές, όπως ο Παλαμάς, η Λάρισα, οι περιοχές προς την Κάρλα και αλλού.
Περιοχές στις οποίες, φυσικά, και πρέπει να γίνουν σημαντικές και δομικές παρεμβάσεις, όπως σημείωσε και ο Πρωθυπουργός.
Έργα, λοιπόν, έγιναν, γίνονται, αλλά σίγουρα θα γίνουν πολλά ακόμα, δίνοντας έμφαση στην ανθεκτικότητα και στα νέα δεδομένα της κλιματικής κρίσης.
Είναι το ελάχιστο χρέος που έχουμε απέναντι στη Θεσσαλία και τους Θεσσαλούς.
Όλοι μαζί θα εργαστούμε για να ορθοποδήσει η Θεσσαλία και επιστρέψει όσο πιο γρήγορα γίνεται στην πορεία ανάπτυξης που είχε όλα αυτά τα τελευταία χρόνια.
Μπορούμε, πρέπει και θα το πετύχουμε.
Εκτός από τους πλημμυροπαθείς, υπάρχουν και πυρόπληκτοι. Ποιο είναι το σχέδιό σας μετά τη μεγάλη καταστροφή στον Έβρο;
Μετά την καταστροφική πυρκαγιά στον Έβρο ενεργοποιήθηκε ένα σχέδιο αποκατάστασης και ανασυγκρότησης που εδράζεται σε δύο πυλώνες.
Ο πρώτος πυλώνας αφορά την άμεση στήριξη και αποκατάσταση της περιοχής, ενεργοποιώντας το πλαίσιο της κρατικής αρωγής, όπως έχει γίνει από την πρώτη στιγμή, με τα κλιμάκια να είναι στο πεδίο άμεσα, όταν οι συνθήκες το επέτρεψαν.
Ο δεύτερος πυλώνας αφορά την ανασυγκρότηση της περιοχής με μέσο – μακροπρόθεσμο ορίζοντα, ώστε να επουλωθούν οι πληγές που άφησε πίσω της η καταστροφική πυρκαγιά, λαμβάνοντας υπόψη και τα χαρακτηριστικά της περιοχής του Έβρου.
Ειδικότερα, δημιουργήθηκε Ειδική Επιτροπή για την κατάρτιση μέχρι το τέλος του 2023 ενός συνεκτικού Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος για τον Έβρο, το οποίο θα λάβει υπόψη την Έκθεση της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για την Ανάπτυξη της Θράκης, το κυβερνητικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης με περισσότερα από 360 έργα, προϋπολογισμού 6,8 δισ. ευρώ, και τις ανάγκες που έχουν προκύψει μετά την καταστροφική πυρκαγιά στην περιοχή.
Οι βασικοί στόχοι του Ειδικού Αναπτυξιακού Προγράμματος για τον Έβρο όσον αφορά την επόμενη ημέρα της καταστροφικής πυρκαγιάς, είναι:
• Η αναγέννηση των δασικών εκτάσεων της περιοχής και, φυσικά, του πολύτιμου Δάσους της Δαδιάς, περιλαμβάνοντας παρεμβάσεις αξιοποίησης όλων των δυνατοτήτων αυτού του πλούσιου φυσικού περιβάλλοντος προς όφελος του οικοσυστήματος, αλλά και της περιοχής.
• Η δημιουργία υποδομών για την αντιπλημμυρική θωράκιση των πεδινών, αλλά και των περιαστικών περιοχών -όπου χρειάζεται- σε συνεργασία με τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης.
• Η στοχευμένη στήριξη παραγωγικών ομάδων, κλάδων, αλλά και συγκεκριμένων περιοχών που έχουν επηρεαστεί δυσμενώς από την μεγάλη πυρκαγιά και τις επιπτώσεις αυτής, δίνοντας έμφαση στον πρωτογενή τομέα, αλλά και σε κλάδους άμεσα σχετιζόμενους με τις δασικές εκτάσεις.
• Η δημιουργία ενός ολιστικού σχεδίου τουριστικής προβολής της πληττόμενης περιοχής, αλλά και δημιουργίας δράσεων και παρεμβάσεων πολιτισμού τόσο στις άμεσα πληττόμενες, όσο και στις έμμεσα πληττόμενες περιοχές του Έβρου.
* Η συνέντευξη στον Κώστα Παπαχλιμίντζο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά», το Σάββατο 16 Σεπτεμβρίου 2023. Διαβάστε την επίσης εδώ.
Χρήστος Τριαντόπουλος 